मोबाईलच्या अनाहुत कॉल्सवर लगाम

www.24taas.com, मुंबई

मोबाईल फोनधारकांसाठी खूशखबर !

अनाहूत फोन कॉल्स -SMSपासून सुटका !

५ नोव्हेंबरपासून लागणार लगाम !

अनाहुत कॉल्सवर लगाम

देशातील ६० कोटीहून अधिक मोबाईल फोन धारकांसाठी ही खूषखबर आहे...पाच नोव्हेंबरपासून नको असलेले फोन कॉल्स आणि एसएमएस वेळीअवेळी तुमच्या फोनची घंटी वाजणार नाही..टेलीकॉम रेग्यूलेटर अर्थात ट्रायने या संदर्भात नवीन नियमावली तयार केली असून त्यावर कडक अंमलबजावणी केली जाणार आहे... कधी बँकेचं कर्ज हवंय का ? म्हणून तर कधी वजन कमी करायचंय का ? अशी विचारणा करणारा अनाहूत फोन तुम्हालाही आला असले...पण अशा फोन कॉल्समुळे मोबाईल फोनधारकाला चांगलाच मनस्ताप सहन करावा लागतो ...ज्यांना याचा अनुभव आलाय ते काय म्हणतात ते पहा.. दिल्लीच्या रहिवासी असलेल्या शिल्पी अरोरा यांच वजन आहे 50 किलो.. तुम्हाला त्यांच वजन सांगण्यामागचे कारण एवढच आहे की, शिल्पी यांना पाहून त्यांना आणखी वजन कमी करण्याची आवश्यकता आहे अस कोणाला तरी पटेल का? पण त्या ज्या कारणामुळे वैतागून गेल्या आहेत ते त्यांच्याक़डूनच ऐका.. गेल्या काही दिवसापासून शिल्पी यांच्या मोबाईलवर सतत वजन कमी करण्यासंदर्भातील एसएमएस येतायत..

शिल्पी यांच्या प्रमाणेच निधी अहूजा यांनाही त्या अनाहूत फोन कॉल्सचा वैताग आलाय.. टेलिकॉम रेग्युलरिटी ऑथरीटी ऑफ इंडिया अर्थात ट्रायच्या नव्या नियमांमुळे शिल्पी आणि निधी यांच्यासारख्या कोट्यवधी मोबाईल धारकांना टेलिमार्केटिंगच्या नकोशा फोन कॉल्सपासून सुटका होणार आहे. पण नको असलेल्या कॉल्सपासून केवळ सर्वसामान्य नागरिक त्रस्त आहेत अस नाही तर आमदार खासदारांपासून बड्या नेत्यानांही टेलिमार्केटींगचे वेळी अवेळी कॉल्स येत असतात.. कॉंग्रेस नेते अभिषेक मनु सिंघवी यांनीही तो त्रास सहन केलाय.. टेलिमार्केंटिंगचे फोन कॉल्स आणि एसमेसच्या विरोधात 2005 साली सर्वोच्च न्यायालयात याचिका दाखल करण्यात आली होती. त्यानंतर न्यायालयाने टेलिमार्केटिंग कंपन्याना चांगलच फटकारलं होतं.. पण त्यांचा टेलिमार्केटिंग कंपन्यावर कोणताच परिणाम झाला नाही.. ट्रायकडून येत्या पाच नोव्हेंबरपासून नवीन नियम लागू केले जाणार आहेत... त्यामुळे अनाहूत एसमेस आणि कॉल्सपासून मोबाईल फोनधारकांची सुटका होणार आहे.. ट्रायच्य़ा या नव्या नियमांचे ग्राहकांनी स्वागत केलय.. पण काहींच्या मते टेलीमार्केटिंगमुळे होणारा त्रास कमी करण्यासाठी परदेशाप्रमाणे भारतातही कडक कायदे करण्याची आवश्यकता आहे..


दोन कोटी २४ लाख हा आकडा आहे...मोबाईल ऑपरेटर्सकडं आलेल्या त्या अनाहूत फोन कॉल्सच्य़ा तक्रारीचा...केवळ ४ वर्षात एव्हड्या मोठ्याप्रमाणात तक्रारी दाखल झाल्या आहेत..यावरुन ही समस्या किती गंभीर बनत चाललीय हे तुमच्या लक्षात आलंच असेल.. नको असलेले फोन कॉल्स आणि एसएमएस रोखण्यासाठी ट्रायने वेळोवेळी पावलं उचलली खरी पण त्याचा म्हणावा तसा परिणाम झाला नाही.. आज मोबाईल फोन हा अत्यावश्यक बनला आहे...गरीब असो की श्रीमंत प्रत्येकाच्या हातात मोबाईल पहायला मिळतो...

पण रात्री-अपरात्री येणा-या टेलिमार्केटिंगच्या अनाहूत फोन कॉल्स आणि एसएमएसमुळे मोबाईल फोन धारकाला मनस्ताप सहन करावा लागतोय...हा मनस्ताप होवू नये म्हणून ट्रायने यापूर्वीच पावलं उचलली खरी पण त्यावर अंमलबजावणी न झाल्यामुळे अनाहूत फोन कॉल्स येणं काही थांबलं नाही..मोबाईल फोन धारकांनी टेलिफोन ऑपरेटर्सकडं तक्रारींचा पाऊस पाडला पण त्याचा काही उपयोग झाला नाही..ट्रायने वारंवार नियम घालूनही मोबाईल फोनधारकांना दिलासा काही मिळाला नाही...अनाहूत कॉल्स आणि एसएमएसविषयी कुणाकडं तक्रार करायची याची माहिती ऑपरेटर्सकडून दिली जात नाही..त्यामुळे ग्राहकांचा संताप वाढत आहे.

प्रत्येक महिन्याला टेलिफोन ऑपरेटर्सकडं ग्राहकांकडून ५० हजार तक्रारी दाखल होतात..गेल्या ४ वर्षात ऑपरेटर्सकडं दोन कोटी २४ लाखांहून अधिक तक्रारींचा पाऊस पडला आहे... इतक्यामोठ्या प्रमाणात तक्रारी दाखल होऊनही केवळ काहीच तक्रारींची दखल घेतली गेली..गेल्या चार वर्षात ७३ हजार नोंदणीकृत टेलिमार्केटिंग कंपन्या तसेच १ लाख १२ हजार अनाधिकृत टेलिमार्केटिंग कंपन्यांवर कारवाई करण्यात आलीय..८७ हजार टेलिमार्केटिंग कंपन्यांना ५०० रुपये तर ४१ हजार टेलिमार्केटिंग कंपन्यांना १ हजार रुपयांचा दंड ठोठावण्यात आलाय..


टेलिमार्केटिंगमधून कंपन्यांना होणा-या फायद्या समोर दंडाची रक्कम किरकोळ असल्यामुळे टेलिमार्केटिंग कंपन्यांकडून वारंवार नियमांच उल्लंघन होत असल्याचं पहायला मिळतंय....यापार्श्वभूमिवर ५ नोव्हेबंरला लागू होणा-या नव्या नियमावलीमुळे तरी अनाहूत कॉल्स आणि एसएमएसपासून सूटका होणार का असा सवाल मोबाईल फोन धारकांकडून केला जातोय.. ट्रायने टेलिमार्केटिंग कंपन्यांसाठी नुकतेच काही नियम घालून दिले आहेत..तसेच DO NOT DISTURB ची सुविधा उपलब्ध करुन दिली...पण DO NOT DISTURB मध्ये मोबाईल फोनची नोंदणी करुनही अनाहूत फोन क़ॉल्स आणि एसएमएसचा रतिब काही थांबला नाही..

मोबाईल फोन ग्राहकांना छळणारे टेलिमार्केटिंगचे फोन कॉल्स आणि एसएमएसला व्यसन घालण्यासाठी ट्रायने वेळोवेळी नियमावली तयार केली आहे....अलिकडेच ट्रायने या संदर्भात नवीन नियम जारी केले होते ... त्यानुसार टेलिमार्केटिंगचा फोन क्रमांक ग्राहकाला ओळखता यावा यासाठी नियम घालून दिला आहे..टेलिमार्केटिंग कंपन्यांचा फोन क्रमांक १४० ने आकड्याने सुरु करण्याचा आदेश जारी करण्यात आला होता..पण टेलिमार्केटिंग कंपन्यांनी त्यावरही तोडगा शोधून काढला...टेलिमार्केटिंग कंपन्यांकडून वैयक्तीक मोबाईल फोनचा वापर केला जात आहे.... त्यामुळे अशा टेलिमार्केटिंग कंपन्यांवर कारवाई करण्यात ट्रायला अ़डचणींचा सामना कारावा लागत आहे..रात्री अपरात्री येणा-या अनाहूत फोन कॉल्स आणि एसएमएसपासून ग्राहकांची सुटका करणयासाठी ट्रायने नियम घालून दिले आहेत.. रात्री ९ ते सकाळी ९ दरम्यान टेलिमार्केटिंग कंपन्यांना कॉल्स आणि मसेजेस करत येणार नसल्याच ट्रायने यापूर्वीचं स्पष्ट केलं आहे.. टेलिमार्केटिंग कंपन्यांनी या नियमांचं उल्लंघन केल्यास दंडाची तरतूद करण्यात आली आहे..

मोबाईल फोन धारकांच्या स्वातंत्र्यावर गदा येवू नये म्हणून DO NOT DISTURB ची सेवा सुरु करण्यात आलीय.. DO NOT DISTURB मध्ये नोंदणी केलेल्या मोबाईल फोन धारकाला टेलिमार्केटिंग कंपन्यांनी कॉ़ल किंवा एसएमएस केल्यास २५ हजार रुपयांचा दंड ठोठावला जाऊ शकतो. दुस-यांदा कॉल किंवा एसएमएस केल्यास ७५ हजार रुपये दंड तर तिस-यांदा पुनर्वृत्ती घडल्यास ८० हजार रुपये ठोठावण्याची तरतूद ट्रायने केली आहे..प्रत्येक वेळी दंडाची रक्कम वाढत जाणार आहे..ट्रायच्या या नियमानुसार जास्तीत जास्त अडिच लाखापर्यंत दंडाची तरतूद करण्यात आलीय..त्यासाठी टेलिमार्केटिंग कंपन्यांकडून सेक्युरेटि डीपॉझीट घेण्याचा आदेश देण्यात आला आहे..टेलिमार्केटिंग कंपन्यांच्या कारभारावर नियंत्रण ठेवण्यासाठी ट्रायकडं त्यांची नोंदणी सक्तीची करण्यात आली आहे..ट्रायने अशाप्रकारचे अनेक नियम केले असतांनाही टेलिमार्केटिंग कंपन्यांकडून येणारे क़ॉल्स आणि एसएमएस काही कमी होत नाहीत..