Last Updated: Friday, March 16, 2012, 18:59
आज अर्थमंत्री प्रणव मुखर्जी यांनी २०१२-१३ या आर्थिक वर्षासाठी देशाचं केंद्रीय बजेट मांडलं. यावेळी उत्पन्नामध्ये सूट दिली आहे, तर सर्व्हिस टॅक्स वाढल्यामुळे सर्व वस्तू महागल्या आहेत.
.बजेटची क्षेत्रानुसार ठळक वैशिष्ट्ये
.
.
.
.
जीडीपी
* आर्थिक विकास दर 6.9 टक्के राहील* अन्य देशांच्या तुलनेत भारत पुढे* इतर देशांपेक्षा भारताला झळ कमी* कर्ज वाढल्यानं जीडीपी कमी* आता कठोर निर्णय घेण्याची वेळ- मुखर्जी* आगामी वर्षात 7.6 टक्के जीडीपी अपेक्षित
. ..
काळा पैशाबाबत धोरण
* काळ्या पैशाला आळा घालण्याची गरज* काळ्या पैशांसदर्भात या अधिवेशनात श्वेतपत्रिका...भाजपची मागणी मान्य* 82 देशांमधून काळा पैसा परत आणण्याबाबत सहमती..82 देशांशी सामंजस्य करार- 
.
.
.
महागाई
* गेल्या वर्षा महागाई प्रचंड वाढली...भूकंप आणि वाढते तेलाचे भाव तसंच कर्ज महागल्यानं महागाई वाढली..अन्न उत्पादन घटल्यानं महागाई वाढली..* येत्या काही महिन्यात महागाई आटोक्यात येईल
. ..करप्रणाली (टॅक्स कोड)
* सर्व्हिस टॅक्स आणि एक्साईज टॅक्समध्ये 2 टक्क्यांनी वाढ* सर्व्हिस टॅक्स 10 टक्क्यावरून 12 टक्के* डायरेक्ट टॅक्स कोड पुढच्या वर्षी लागू होणार...टॅक्स कोडमुळे नोकरदारांना फायदा...DTC मुळे करचोरी रोखता येणार* गुड्स अँड सर्व्हिस टॅक्स (जीएसटी) ऑगस्टपासून लागू होणार* आता व्हॅटऐवजी GST* डायरेक्ट टॅक्समध्ये अपेक्षित उत्पन्न नाही* करांच्या माध्यमातून यंदाचं उत्पन्न 7 लाख 71 हजार कोटी* अपेक्षेपेक्षा 15 टक्के जास्त टॅक्स वसूल* वित्तीय तूट 5.9 टक्के होती...2013 ची वित्तीय तूट 5.1 टक्के अपेक्षित
. .
.
टॅक्स सवलत
*
आयकर मर्यादा 2 लाखांपर्यंत वाढवली..2 लाखांपर्यतच्या उत्पन्नावर टॅक्स नाही*
2 ते 5 लाखांपर्यंत 10 टक्के टॅक्स*
5 ते 10 लाखापर्यंत 20 टक्के टॅक्स*
10 लाखांपेक्षा अधिक उत्पन्नावर 30 टक्के टॅक्स*
कॉर्पोरेट टॅक्समध्ये कुठलाही बदल नाही...*
बचत खात्यातल्या 10 हजारपर्यंतच्या व्याजावर टॅक्स नाही*
सीनियर सिटीजन्सना एडव्हान्स टॅक्स नाही...*
10 लाखांपर्यंत वार्षिक उत्पन्न असणा-यांना सूट*
10 लाखापर्यंत उत्पन्न असणा-यांना 50 हजारावर 50 टक्के सूट*
शेअर बाजारात 50 हजार गुंतवणुकीवर 25 हजार सूट*
अर्थमंत्र्यांच्या घोषणेनं शेअर बाजार सुधारला*
होम लोनवर 1 टक्का सूट कायम राहणार*
छोट्या घरांसाठी 5 हजार कोटींचा .
... अनुदान (सबसिडी)
* वाढत्या सबसिडीमुळे आर्थिक नुकसान* काही सबसिडी कमी करणार* इंधनाच्या सबसिडीत कपातीचे संकेत* रॉकेलवर डायरेक्ट सबसिडी मिळणार* 50 जिल्ह्यात रॉकेलवर सबसिडी मिळणार* खतांवरची सबसिडी सुरूच राहणार...शेतकरी, खतविक्रेत्यांना डायरेक्ट सबसिडी* शेतक-यांना थेट कॅश सबसिडी* 15 ते 25 लाखांच्या घरांना सबसिडी कायम
... शिक्षण
* आगामी वर्षात देशात 6 हजार शाळा* एज्युकेशन लोनसाठी वेगळा फंड* गरीब विद्यार्थ्यांसाठी क्रेडीट गॅरंटी फंड* शिक्षण हक्कासाठी 25 हजार कोटी
.
.
.
आरोग्य
* राष्ट्रीय आरोग्य योजनेसाठी (NHRM) 20 हजार 822 कोटी* राष्ट्रीय शहर आरोग्य योजना सुरू करणार* एम्सच्या धर्तीवर 7 नवे मेडिकल कॉलेज सुरू करणार* देशभरात पोलिओचं समूळ उच्चाटन 
.
.
.
कृषी
*
कृषी क्षेत्राला सर्वोच्च प्राधान्य...कृषी क्षेत्राचं बजेट 20,208...18 टक्क्यांची अधिक तरतूद*
धान्याच्या उत्पादनात कमालीची वाढ.*
कृषी कर्जात 1 लाख कोटींची वाढीव तरतूद*
कृषी संशोधनासाठी 200 कोटींची तरतूद*
विदर्भातील सिंचनासाठी 300 कोटी*
हरित क्रांतीसाठी 1 हजार कोटी*
वेळेत कर्ज फेडल्यास 3 टक्के सूट*
किसान क्रेडीट कार्ड ATMमध्ये चालणार*
किसान क्रेडीट कार्ड स्मार्ट कार्ड बनवणार*
यंदाचा कृषी विकास दर 2.5 टक्के*
धान्यसाठा करण्यासाठी नवीन गोडाऊन्स उभारणार*
खाद्यपदार्थ निर्यातीत 22 पटीनं वाढ...खाद्यपदार्थ निर्यातीचा भारताला फायदा*
अन्नसुरक्षा कायद्यासाठी निधीची तरतूद करणार
.
.
.
ग्रामीण विकास
* गावांमध्ये पाणीपुरवठा आणि टॉयलेट बांधण्यासाठी 14 हजार कोटी* गावांमध्ये रस्ते बनवण्यासाठी 24 हजार कोटी* ग्रामीण भागातल्या सुविधांसाठी 20 हजार कोटी
.
.
.
संरक्षण
* संरक्षण क्षेत्रासाठी 1 लाख 93 हजार कोटींची तरतूद
.
.
..
.गुंतवणूक/निर्गुंतवणूक
*
खाजगी गुंतवणुकीला प्राधान्य देणार*
FDI च्या सहमतीसाठी प्रयत्न सुरू*
रिटेल क्षेत्रात 51 टक्के FDI साठी प्रयत्न*
विदेशी गुंतवणूकदारांना प्रोत्साहन देणार*
2013 मध्ये 30 हजार कोटी निर्गुंतवणुकीचे लक्ष्य*
हवाई क्षेत्रात 49 टक्के FDI विचाराधीन
.
.
.
बँकींग
* ग्रामीण विकास बँकांची कामगिरी समाधानकारक* पेन्शन बँकींग विधेयक आणणार* राजीव गांधी इक्विटी गुंतवणुकीत 50 टक्के सूट* 60 हजार कोटींचे इन्फ्रा बाँड बाजारात आणणार* बँकांना 15 हजार 890 कोटींची मदत 
.
..योजना आणि तरतूद
*
पायाभूत सुविधा मजबूत बनवण्यावर भर*
8800 किमीचे रस्ते बांधणार*
आंतरराष्ट्रीय बाजारात तेलाचे दर वाढणार...पेट्रोल-डिझेलचे दर वाढण्याचे संकेत*
आगामी तीन वर्षात तूट कमी करणार*
परदेशातून विमानाचं इंधन मागवणार*
इचलकरंजीमध्ये पॉवरलूम मेगाक्लस्टर योजना...औद्योगिक वसाहतीसाठी 20 कोटी*
मिड डे मिलचा चांगला परिणाम...मिड डे मिल (माध्यान्ह भोजना)साठी 11 हजार 937 कोटी*
15 हजार 850 कोटी बालविकासासाठी*
सार्वजनिक वितरण प्रणालीत सुधारणा करणार*
गुंतवणूक, कृषी, ऊर्जा, परिवहन क्षेत्रावर काम करण्याची गरज*
कुपोषणावर काम करण्याची गरज*
अपंग आणि विधवांचं पेन्शन 200 वरून 300 रुपये*
मागासलेल्या भागांसाठी अधिक निधीची तरतूद*
वीज क्षेत्रासाठी 10 हजार कोटींचे टॅक्स फ्री बाँड-
ई-गव्हर्नन्सचा प्रभावी वापर करणार -
पंचवार्षिक योजनेच्या 99 टक्के योजनांचं काम फत्ते
...महाग
* विमान प्रवास महागणार* मोठ्या कार महागणार* चैनीच्या वस्तू, हॉटेलिंग महागणार* टीव्ही, फ्रिज महागणार* पार्लर* ड्रायक्लीन* परदेशी सायकल* सिगारेट* मोबाईल, दागिन्यांच्या किंमतीत वाढ नाही
...स्वस्त
*
मोबाईल*
LCD, LED टिव्ही*
मीठ*
सोया उत्पादन*
माचिस*
चांदीचे ब्रँडेड दागिने*
औषधं
First Published: Friday, March 16, 2012, 18:59